آموزش با بازی
هنوز برخی از معلمان و محققان معتقدند که آموزش با بازی می‌تواند بر تجربه آموزشی دانش‌آموزان تأثیرات منفی و غیر‌قابل جبرانی بگذارد. با این حال، تحقیقات هم‌چنان نشان می‌دهند که روش آموزش با بازی می‌تواند تأثیر مثبتی بر یادگیری ریاضی و زبان خارجی بر روی دانش‌آموزان بگذارد.
برترین مزایای آموزش با بازی
از برجسته‌ترین مزایای یادگیری آموزش با بازی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1-کمک به حل مسائل: یادگیری با بازی می‌تواند با تقویتِ درک علّت رخداد‌ها، رشد منطق و مهارت تصمیم‌گیری، به دانش‌آموزان برای حل مسائل و مشکلات مختلف که در زندگی واقعی و خارج از محیط مدرسه پیش می‌آیند، کمک بسزایی کند.
2-تشویق تفکر انتقادی: تحقیقات انجام شده در طی سال‌های اخیر نشان داده است که آموزش با بازی موجب تقویت مهارت تفکر انتقادی دانش‌آموزان می‌شود؛ از این طریق که با توسعه باورهای ابتدایی و بنیادین آن‌ها پیش از آمیخته شدن آن‌ها با نظرات دیگران در گفتمان‌های مشترک، فرصتی را برای دانش‌آموزان فراهم می‌کند تا به تفکرات و طرز فکرشان به طور مستقل جهت دهند.
3-افزاایش مشارکت و انگیزه دانش‌آموزان: نتایج سری تحقیقاتی که در سال 2019 صورت گرفت، مشخص کرد زمانی که معلمان برخی از عناصر آموزش با بازی (مانند عکس‌العمل مناسب، حق انتخاب، همکاری و مشارکت) را با ساختار و برنامه‌های آموزشی موجود می‌آمیزند ، این امر موجب می‌شود تا دانش‌آموزان در امر یادگیری مشارکت بیشتری داشته و تمایل و انگیزه بیشتری به آموزش از خود نشان دهند.
4-معرفی یادگیری موقعیتی: یادگیری صرفاً امری نیست که در ذهن ما رخ دهد و کاربرد دیگری داشته باشد، بلکه اساساً یک فرآیند اجتماعی است؛ بدین معنا که یادگیری باید به گونه‌ای صورت پذیرد که دانش‌آموزان بتوانند با مفاهیم مورد استفاده در امر یادگیری، در موقعیت‌های مختلف اجتماعی از جمله روابط اجتماعی خود، واکنش و رفتاری مناسب و درخور آن موقعیت نشان دهند.
5-رسیدگی به نیازهای ویژه آموزشی: روش آموزش با بازی برای افرادی که نیازهای خاص و منحصر به فردی دارند و یا برنامه‌های آموزشی فردی را در پی گرفته‌اند نیز روش مناسبی محسوب می‌شود. این روش با ایجاد محیط آموزشی مثبت، کمک به امر آموزشی و ایجاد موفقیت‌های تحصیلی موجب پیشرفت و افزایش انگیزه تمامی دانش‌آموزان حتی دانش‌آموزانی با شرایط خاص مانند دانش‌آموزان اوتیسمی می‌شود.
چالش‌های آموزش با بازی برای معلمان، والدین و دانش‌آموزان
همان‌گونه که اشاره کردیم، هنوز همه افراد درباره مؤثر بودن روش آموزش با بازی متقاعد نشده‌اند، هرچند که این روش هیچوقت ادعا نداشته که می‌تواند جایگزینی تمام و کمال برای سیستم آموزشی سنتی و آموزش توسط معلمان باشد؛ بلکه در تلاش بوده تا به عنوان مکمّلی با اثر مثبت در کنار آموزش توسط معلمان به کار برده شود!
بسته به روش شخصی آموزشی هر معلم یا سبک یادگیری فردی هر دانش‌آموز، چالش‌هایی برای روش آموزش با بازی وجود دارد:
1-استفاده طولانی مدت از لوازم دیجیتالی و نگاه کردن طولانی به صفحه آن‌ها
2-تعداد کم بازی‌های آموزشی استاندارد
3-بازی‌های آموزشی در هر صورت ممکن است موجب ایجاد حواس پرتی و عدم تمرکز در دانش‌آموزان شوند.
4-نیازمند آموزش و یادگیری اولیه کار با تکنولوژی و بازی هستند.
5-عدم امکان جایگزینی آن‌ها به جای روش‌های آموزشی سنتی
6-این روش همیشه با اهداف آموزشی مد نظر منطبق و هماهنگ نیست.
7 نوع بازی برای آموزش با بازی
جست و جو و کاوش در دنیای یادگیری مبتنی بر بازی‌ها، ما را به مثال‌های زیادی از انواع بازی‌های استاندارد آموزشی رسانده که می‌توان از آن‌ها برای آموزش کودکان پیش‌دبستانی، دبستان، متوسطه اول و دوم استفاده کرد.
به برخی از رایج‌ترین انواع بازی‌های برای امر یادگیری در ادامه اشاره خواهیم کرد:
-کارت بازی: بازی‌های مختلفی که ابزار اصلی آن‌ها کارت‌ها و فلش کارت‌ها هستند می‌توانند در امر آموزش و یادگیری مورد استفاده قرار گیرند؛ برای مثال در امر ریاضیات، یادگیری زبان، دوره و تکرار واژگان کلیدی دروس و… می‌توان از این روش استفاده کرد.
-بازی‌های تخته‌ای: رایج‌ترین آن‌ها منچ، شطرنج و مونوپولی هستند. با استفاده از این سبک بازی، می‌توان صد‌ها بازی آموزشی استاندارد ایجاد کرد.
-بازی‌های شبیه‌سازی شده: این نوع از بازی‌ها، دنیای واقعی و وقایع آن را در فضای مجازی و بازی شبیه سازی می‌کنند.
-بازی‌های واژگانی: در این نوع از بازی‌ها، با استفاده از واژگان و بازی با آن‌ها، می‌توان توانایی‌های زبانی و واژگانی دانش‌آموزان را ارتقاء داد. یکی از آشناترین مثال‌ها برای این سبک، جدول واژگان است.
-بازی پازل: این نوع بازی با تمرکز بر پازل‌ها، با به کار‌گیری منطق، ترکیب کلمات، حل مسائل متوالی و ادامه دادن الگو، می‌تواند در امر آموزش به معلمان کمک نماید. بارزترین مثال‌های آن بازی سودوکو و 2048 هستند که برای تقویت ریاضیات به کار می‌روند.
-بازی‌های ویدئویی: بازی‌های الکترونیکی که با استفاده از کنسول‌های بازی قدیمی و جدید مورد استفاده قرار می‌گیرند نیز می‌توانند برای امر آموزش استاندارد به نظر رسند. برای قدیمی‌ها بازی پک مَن و برای نوجوانان امروزی بازی Fortnite مثال‌های مناسب و آشنایی از این نوع هستند.
-بازی‌های نقش آفرینی: در این نوع بازی‌ها، دانش‌آموزان خود را در غالب شخصیتی خیالی در دنیایی فانتزی تصور می‌کنند که درگیر ماجراجویی منحصر به فرد هستند که باید متناسب با شرایط، واکنش‌های مناسبی بدهند!
