آموزش از راه دور چیست؟ مزایای آموزش از راه دور
تعریف آموزش از راه دور در ابتدا ممکن است گیج کننده به نظر برسد، اما در حقیقت تعریف ساده‌ای دارد: «یک نوع روش آموزش است که در آن معلمان و دانش‌آموزان در کلاس درس یکدیگر را ملاقات نمی‌کنند؛ بلکه از طریق اینترنت، ایمیل، وب‌کم و سایر طرق مجازی کلاس درس را برگزار می‌کنند.» به زبان ساده، این روش یادگیری از راهِ دور دانش‌آموزان است، بدون آن که معلمان و دیگر هم‌سالان خود را به صورت حضوری ببینند.
«آموزش آنلاین چیست؟»
آموزش آنلاین روشی است که در آن معلمان و دانش‌آموزان برای آموزش و تسهیل آن، از ابزار‌های مخصوصی که در اینترنت موجود هستند، استفاده می‌کنند. این بدین معناست که دانش‌آموزان می‌توانند از این روش در کلاس‌های حضوری و نزد معلمان و دیگر هم‌کلاسی‌های خود استفاده نمایند. این روش در هر جا و هر زمانی قابل استفاده است؛ در نتیجه معلمان می‌توانند از دانش‌آموزان بخواهند که هم در کلاس و هم در خانه برای آمادگی کلاس درسِ پیشِ رو و یا انجام تکالیف‌شان از این روش استفاده کنند. ابزار‌های یادگیری آنلاین، برای ایجاد محیط‌های یادگیری ترکیبی استفاده می‌شوند تا دانش‌آموزان در امور کلاس و امر یادگیری مشارکت بیشتری نمایند.
این روش همچنین به معلمان کمک میکند تا در استفاده از زمان کلاس نیز صرفه‌جویی کنند؛ به نحوی که از زمان اضافه به دست آمده برای طرح سؤالات امتحانی متعدد، تصحیح اوراق، توجه دقیق‌تر به تک تک دانش‌آموزان و وضعیت آنان و یا حتی افزاش مدت زمان استراحت خود استفاده کنند!
«آموزش از راه دور چیست؟»
در این روش، هیچ نوع تعاملات حضوری میان دانش‌آموزان با یکدیگر و با معلمان صورت نمی‌گیرد. در واقع در روش آموزش از راه دور، هر یک از دانش‌آموزان خودشان به صورت فردی در خانه به مطالعه و یادگیری می‌پردازند و آموزش هم به صورت فردی و اختصاصی و با توجه به سرعت یادگیری، زمان‌بندی شخصی و دسترسی‌پذیری هر دانش‌آموز صورت می‌گیرد. در واقع در روش آموزش از راهِ دور، از ابزار‌های یادگیری آنلاین استفاده می‌نمایند؛ شاید به همین دلیل است که برخی از افراد در تشخیص و تفکیک این دو روش دچار اشتباه و سردرگمی می‌شوند. پس به نوعی می‌توان گفت که آموزش از راه دور، زیرمجموعه روش آموزش آنلاین قرار می‌گیرد.
در آموزش از راه دور به دلیل ساختار خاصی که دارد، دانش‌آموزان می‌توانند با دانشجویان دانشگاه‌های سرتاسر جهان ارتباط برقرار کنند. از همین رو، این روش بسیار مقرون به صرفه محسوب می‌شود، زیرا امکان دسترسی تمامی دانش‌آموزان و دانشجویان در سراسر دنیا با هر موقعیت اقتصادی-اجتماعی را فراهم می‌نماید.
تفاوت میان آموزش از راه دور و آموزش آنلاین چیست؟
1-موقعیت مکانی: آموزش آنلاین می‌تواند شامل استفاده از ابزار‌های آنلاین و پلتفرم‌های مختلف اما در محیط معمولی و سنتی کلاس شود؛ اما آموزش از راهِ دور نوعی آموزش است که هیچگونه دیدار حضوری میان معلمان و دانش‌آموزان با یکدیگر صورت نمی‌گیرد.
2-تعامل: آموزش آنلاین می‌تواند شامل تعاملات حضوری میان معلمان و دانش‌آموزان با یکدیگر شود، اما آموزش از راه دور دارای تعاملات غیرحضوری و مجازی می‌شود.
3-جایگاه: آموزش آنلاین به عنوان یک روش مکمل برای برگزاری دوره‌های آموزشی نزد معلمان محسوب می‌شود؛ اما آموزش از راه دور یک نوع روش است که با استفاده از کلاس‌هایی که از پیش بر روی پلتفرم مخصوص بارگزاری شده‌اند، جایگزین حضور معلمان می‌شود.
«مزایای آموزش از راهِ دور»
1-دسترسی پذیری: یکی از مهم‌ترین مزایای آموزش از راه دور این است که تمامی دانش‌آموزان و دانشجویان در هر نقطه‌ای از جهان می‌توانند به آموزش‌های تخصصی و با کیفیت در زمینه‌های مختلف دسترسی پیدا کنند.
2-مقرون به صرفگی: در این روش بدون پرداخت هزینه‌های کامل و گزاف دوره‌های تحصیلی و آموزشی، همه دانش‌پذیران می‌توانند از آموزش‌های حرفه‌ای توسط اساتید برجسته بهره ببرند. همچنین نیازی به پرداخت هزینه سفر، اقامت و هتل، غذا و… برای گذراندن چنین دوره‌های آموزشی نیست؛ زیرا هرکس در خانه خود می‌تواند به آن‌ها دسترسی پیدا کند!
3-مناسب برای افراد با شرایط خاص: این روش پیشنهادی طلایی برای دانش‌پذیرانی است که دارای شرایطی خاص مانند معلولیت‌های جسمانی و حرکتی، مشاغل با ساعت کاری طولانی مدت و یا حتی مادرانی است که باید یک خانه و خانواده را مدیریت کنند. در واقع این روش موجب ایجاد برابری نسبی برای دسترسی همگان به آموزشی عالی می‌شود.
«انواع آموزش از راهِ دور»
1-دوره‌های آنلاین: دوره‌های آنلاین معمولا مکملی برای آموزش سنتی محسوب می‌شوند. از آن‌جایی که امروزه اکثر دانش‌آموزان و دانشجویان به ابزار‌های الکترونیکی مانند تلفن هوشمند، کامپیوتر و لپ‌تاپ دسترسی دارند، پس می‌توانند از این دوره‌های به عنوان آموزش اصلی خود در خانه استفاده نمایند.
2-دوره‌های ترکیبی: دوره‌های ترکیبی، به نوعی کلاس‌های درس سنتی را با آموزش آنلاین در خانه ترکیب می‌نماید؛ بدین معنا که دانش‌پذیران به صورت فردی در خانه مطالعه و یادگیری را در پیش می‌گیرند، اما برای رفع ابهامات، پرسش و ارتباط با معلمان، با استفاده از وب‌کم یا دیگر ابزار‌ها، با معلمان ارتباط تصویری برقرار می‌کنند.
3-کلاس‌های کنفرانس: کلاس‌های درس به شکل کنفرانس، این امکان را به معلمان و دانش‌آموزان میدهند تا هم‌زمان در طول دوره آموزشی مشابه کلاسی درس مجازی، با یکدیگر ملاقات داشته باشند. این روش با استفاده از تلفن‌های هوشمند، چت تصویری، اسکایپ و… امکان‌پذیر است.
4-دوره‌های مکاتبه‌ای: در این روش بیشتر از ابزار‌هایی مانند چت و ایمیل میان دانش‌پذیران و معلمان برای دریافت تکالیف و تحویل آن‌ها، انجام امتحانات و دریافت نمره استفاده می‌شود.
